Sözleşmesi feshedilen uzman erbaşların sözleşmesinin sağlık sorunları nedeniyle yapılmış fesihte nasıl ve ne şekilde feshedileceği hakkında diğer yazımızda detaylı inceleme yapmıştık. Bu yazımızda da sağlık sorunları nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaşların hakları hakkında detaylı incelemelerimiz olacaktır. Oldukça faydalı ve bilgilendirici olan yazımızın tamamını okumanızı önemle tavsiye ederiz. Elbette yıllar boyunca veya uzun yılları bulması dahi dahi ülke güvenliğini tesiste canıyla mücadele eden askerlerimize sağlık sorunları nedeniyle görevini yapamayacak hale geldi ise bu durum gözetilmeli ve bu kişilere bazı haklar tanınmalıdır ve kanun koyucu da bu durumu gözetmiştir. Hem nasıl gözetmemiş olsun. Bunu toplum olarak da askerlerimize karşı bir borç bilmek gerekir.
Sözleşmesi feshedilen uzman erbaşların aşağıda belirtilen şartları sağlaması halinde genel malul veya vazife malulü sayılmaktadır.
A.Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşların Genel Malul Sayılması İçin Gereken Şartları Nelerdir?
1)Çalışma gücü kaybı halleri
– Görevlerinde devam etmekte olanların vazifelerini yapamayacak kadar meslekte kazanma gücünü kaybedenlerin, ( yani Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz, Jandarma Genel Komutanlığında Görev Yapamaz, Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapamaz şeklinde sağlık raporu verilen uzman erbaşlar )
– Görevlerine devam etmekte olanların, herhangi bir hastalık veya kaza sonrasında çalışma gücünün en az %60’ını kaybeden uzman erbaşlar,
– Vazifelerini yapamayacak derecede hastalığa yakalananlar ve hastalıkları 3 yıldan fazla devam eden uzman erbaşların
2) 10 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş olmak,
İlk sigorta başlangıç tarihi ile en son sigortalılık süresi arasında 10 yıllık sürenin geçmiş olması gerekmektedir.
3) 1800 gün prim gününü doldurmuş olması gerekmektedir.
Eğer uzman erbaş, başkasının bakımına muhtaç hale düşecek kadar malul kalmışsa bu kez 10 yıllık sigortalılık süresi aranmasa da her şart altında 1800 prim günü yeterli olur.
B. Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşların Vazife Malullüğü Şartları Nelerdir?
– Görevlerinde devam etmekte olanların vazifelerini yapamayacak kadar meslekte kazanma gücünü kaybedenlerin, ( yani Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz, Jandarma Genel Komutanlığında Görev Yapamaz, Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapamaz şeklinde sağlık raporu verilen uzman erbaşlar)
– Görevlerine devam etmekte olanların, herhangi bir hastalık veya kaza sonrasında çalışma gücünün en az %60’ını kaybeden uzman erbaşlar,
– Vazifelerini yapamayacak derecede hastalığa yakalananlar ve hastalıkları 3 yıldan fazla devam eden uzman erbaşların, hastalıkları 3 yıldan fazla devam eden uzman erbaşların, malullükleri vazifelerini yaptıkları sırada, vazifeleri dışında idarelerince görevlendirildikleri herhangi bir kamu idaresine ait başka işleri yaparken bu işlerden, kurumlarının menfaatini korumak maksadıyla bir iş yaparken, idarece sağlanan bir taşıtla işe gelişi ve işten dönüşü sırasında veya işyerinde meydana gelen kazadan doğduğu durumlarda vazife malullüğü hükümleri uygulanır.
C. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında Malul Olan Uzman Erbaşların İşe Yeniden Başlama Hakkı
3713 sayılı Kanun kapsamında malul olan uzman erbaşlar, ilişikleri kesilmeden bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığına yeniden göreve dönmek için başvurma hakkına sahiptir.
D. Sağlık Sorunu Nedeniyle Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşlara İkramiye Ödenmesi
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu gereği; kendi kusurları olmaksızın sözleşmelerinin uzatılmaması sebebiyle veya sözleşme süresini dolup ayrılanların ( sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlar bu gruba girmektedir) ikramiye hakları bulunmaktadır.
-Hizmet süresi beş yılı geçmeyen uzmanlar için ayrıldıkları tarihte almakta oldukları net maaşları tutarının iki katı olan miktarı toplam hizmet yılı ile çarpılır ve bulunacak tutar ikramiye olarak verilir.
-Hizmet süresi beş yılı geçen uzmanlar için ise beş yıllık hizmetleri için yukarıdaki esasa göre hesaplanacak tutara ek olarak ayrıldıkları tarihte almakta oldukları net maaşları tutarının beş yıldan fazla olan hizmet yılı toplamı ile çarpılması sonucunda bulunacak tuarın ayrıca ilâve edilmesi suretiyle tespit edilecek ikramiye ödenir.
-Bir tam yıldan eksik kalan hizmet sürelerinin ikramiyeleri kıstelyevm usulü olarak ödenir. İkramiyelerden; damga vergisi %0,759 oranında damga vergisi kesilir ve başkaca bir kesinti ya da harç alınmaz.
Uzman Erbaşların İkramiye Ödemesine Esas Maaş Tespitinde Dikkate Alınmayacak Ödenekler Var Mıdır ?
Uzman erbaşların son ücretlerinin hesaplanmasında iç güvenlik operasyonlarından dolayı verilen tazminatlar, Kıbrıs'ta görev yapanlara ödenen ada tazminatı ödenen tazminat, lojman tazminatı ve yabancı dil tazminatı ikramiyelerin ödemesine esas son maaş tespitinde dikkate alınmaz.
E. Sağlık Sorunu Nedeniyle Sözleşmesi Feshedilen Uzman Erbaşlara Yapılan Sağlık Yardımı
Sözleşmesi feshedilen uzman erbaşların sağlık sorunları nedeniyle sözleşmesinin sona ermesine neden olan rahatsızlıklarının tedavisine devam edilen uzman erbaşlara, sözleşmenin feshi tarihinden başlamak şartıyla on iki ayı aşmamak üzere, aktif çalışan emsal uzmanların almış oldukları net maaşların üçte ikisi her ay sağlık yardımı olarak ödenmesi gerekmektedir. Maaş hesaplamasında yine iç güvenlik operasyonlarından dolayı verilen tazminatlar, Kıbrıs’ta görev yapanlara ödenen ada tazminatı ödenen tazminat, lojman tazminatı ve yabancı dil tazminatı dikkate alınmaz. Ancak yapılacak ödemeden damga vergisi de dahil hiçbir kesinti de yapılmayacaktır. Ödenen bu tutarlar idare tarafından hukuka aykırı olarak iadesi istendiği görülmektedir. Sağlık yardımı 12 ay içerisinde vazife malullüğü maaşı bağlandığı anda kesilmesi gerekmektedir. Malullük maaşı bağlandığı halde sağlık yardımından da faydalanılmaya devam edildiği söz konusu olan hallerde sağlık yardımının iadesinin istenmesi mümkündür. Bunun dışında iade yapılması durumu söz konusu değildir.
Ayrıca bazı birlikler sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlara gerekçesiz şekilde sağlık yardımı yapmamaktadır. Tedavisinin devam ettiğine dair raporu olan uzman erbaşlara kesinlikle sağlık yardımı ödemesinin yapılması gerekmektedir. Bu şekilde ödemesi yapılmayan uzman erbaşların mutlaka hukuki yardım almasında fayda olduğunu düşünüyoruz.
F.Kamu Sağlık Kuruluşlarından Ücretsiz Yaralanma
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu gereği; kendi kusurları olmaksızın sözleşmelerinin uzatılmaması sebebiyle veya sözleşme süresini dolup ayrılanların ( sağlık nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaşlar bu gruba girmektedir) ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde uzman erbaş olarak hizmet edilen süre kadar ve en fazla on yıl
Yine Sözleşme süresi sonunda kendi istekleriyle sözleşmeleri yenilenmeyenler ile istihdam edildiği kuvvetinin değiştirilmesi yahut sınıfının kaldırılması sebebiyle kendi istekleri üzerine sözleşmesi feshedilenler ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin ise Türk Silahlı Kuvvetlerinde uzman erbaş olarak hizmet edilen sürenin yarısı kadar ve beş yılı geçmemek üzere, muayene ve tedavi hizmetleri garnizon komutanlıklarından sevk alınmak şartıyla kamu sağlık kuruluşlarında ücretsiz olarak verilmeye devam edilecektir.
Yazımızda detaylı olarak sözleşmesi feshedilen uzman erbaşların sağlık nedenleri ile feshinde hakları hakkında bilgiler verdik. Konu ile ilgili yorumlarınızı önemsiyoruz. Yorum, soru ve fikirlerinizi aşağıda yorumlar kısmına yazabilirsiniz ya da tarafımıza ulaşabilirsiniz.
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.