SENETTE TEMİNATTIR KAYDI YOKSA TEMEL İLİŞKİDE YER ALAN SÖZLEŞMEDE SENET UNSURLARINI BELİRTEN AÇIK ATIF ARAMAK GEREKİR

SENETTE TEMİNATTIR KAYDI YOKSA TEMEL İLİŞKİDE YER ALAN SÖZLEŞMEDE SENET UNSURLARINI BELİRTEN AÇIK ATIF ARAMAK GEREKİRÖzet : TEMİNAT SENETLERİNDE, SENETTE “TEMİNATTIR” KAYDI YOKSA; TEMEL İLİŞKİDE YER ALAN SÖZLEŞMEDE SENET UNSURLARINI BELİRTEN AÇIK ATIF ARAMAK GEREKİR. ANCAK CİRO TEHLİKESİNDEN DOLAYI, EN GARANTİ YOL SENEDE MUTLAK DEFİ ETKİSİ YARATAN TEMİNAT KAYDI DÜŞÜLMESİDİR. DAHA FARKLI ÇÖZÜMLERDE BULUNMAKTADIR.
Yargıtay12. Hukuk Dairesi
Esas : 2014/11410Karar : 2014/13843Karar Tarihi : 09.5.2014
Alacaklının bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlattığı takibe karşı borçlu, dayanak senedin 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesi kapsamında alındığını ve teminat senedi olduğunu ileri sürerek takibin iptali istemi ile icra mahkemesine başvurmuş; mahkemece, bononun, 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesi kapsamında teminat senedi olarak verildiği gerekçesiyle takibin iptaline karar verilmiştir.
Bononun düzenleme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın 688/2.maddesi gereğince bir senedin bono sayılabilmesi için öncelikle kayıtsız şartsız muayyen bir bedeli ödeme kaydını taşıması gerekir.
Öte yandan takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da yazılı bir belge ile ispatlanması gerekir. (HGK’nın 06.03.2013 tarih ve 2012/12-768 E., 2013/312 K. sayılı ve yine HGK’nın 20.06.2001 tarih ve 2001/12-496 sayılı kararları)
Somut olayda, borçlunun itirazına dayanak gösterdiği ve alacaklı ile borçlu arasında imzalanan 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesinin incelenmesinde, takibe dayanak senede doğrudan bir atıfta bulunulmadığı gibi, alacağın varlığının şarta bağlandığına veya teminat senedi olarak verildiğine dair bir kaydın sözleşmede yer almadığı görülmektedir.
Alacaklı vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde, 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesinin varlığı kabul edilmemiş, sözleşme fotokopisi ile senet arasında herhangi bir illiyet bağının bulunmadığı, senedin ödeme amaçlı olarak verildiği savunmasında bulunulmuştur. Borçlu, 21.06.2012 tarihli araç kiralama sözleşmesinin aslını dosyaya ibraz etmiş ise de, “sözleşmede bahsedilen senedin, takibe dayanak yapılan senet olduğu” İİK’nın 169/a.maddesinde belirtilen belgelerle ispat edilememiştir.
O halde, mahkemece, borçlunun iddiasını yazılı bir belge ile ispat edemediği ve alacaklı tarafından da takip dayanağı bononun teminat senedi olduğuna yönelik bir kabul beyanının bulunmadığı gözetilerek bu yöndeki itirazın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nın 366 ve HUMK’un 428.maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.