✔ İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
✔Yıllık izin hizmet süresine göre belirlenir. Hizmet süresi 1-5 yıl (dahil) olanlara 14 gün, 6-14 yıl 20 ve 15 yıl ve daha fazla olanlara ise 26 günden az olamayacak şekilde yıllık ücretli izin kullandırılır.
✔Yıllık ücretli iznin işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunlu olmakla birlikte
tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir.
✔1475 sayılı iş Kanunu zamanında tarafların rızası ile, bir bölümü 12 günden aşağı olmamak üzere ikiye bölünebilme düzenlemesi yer almakta idi.
✔4857 sayılı İş Kanunu gerekçesinde yıllık izin hakkının bölünmezliğinin ilke olarak benimsendiği belirtilmiştir. Çalışma hayatına ilişkin ihtiyaçlarda göz önüne alınarak yıllık ücretli iznin bölümlenmesine ilişkin olarak kanunun eski halinde bir bölümü 10 günden aşağı olmayacak şekilde kalan yıllık izin süresinin en çok 3’e bölüneceği düzenlenmişti. Kanun gerekçesinde tarafların anlaşması ile bölümlendirme kuralının ise esnekleştirme çabası neticesinde olduğu belirtilmiştir. Daha sonra 6704 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi ile 26.04.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bir bölümü 10 günden aşağı olmayacak şekilde kalan kısmının bölümler halinde kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.
✔ Tüm bu düzenlemelerde yıllık ücretli izin hakkının gün üzerinden verileceği belirtilmektedir. ✔ Ayrıca belirtmek gerekir ki yıllık ücretli izin hakkını düzenleyen Kanun ve Yıllık ücretli İzin Yönetmeliğinde yıllık ücretli izin hakkının saat olarak kullanılacağı /bölünebileceğine ilişkin bir düzenlemede yer almamaktadır.
✔İşçinin fiziksel ve psikolojik sağlığı bakımından önemli olan, işçinin verimliliğini arttıran ve Anayasa ve Kanunlar ile koruma altına alınan yıllık izin hakkının özü, onun bölünmez bir şekilde kullanılması ile korunmaktadır. İhtiyaç varsa… bir bölümü on günden aşağı olmayacak şekilde, kalanın en az 1 günden az olmayacak şekilde kullandırılması doğru olandır. Dolayısı ile saatlik yıllık izin uygulaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.
Yargıtay
9. Hukuk Dairesi
2018/21223 E.
2019/4095 K.
Taraflar:
- Davacı: [Davacı ismi]
- Davalı: [Davalı ismi]
Konu: Saatlik izinlerin yıllık izinden düşülüp düşülmeyeceği
Dava Açıklaması:
Davacı, işverence kendisine her gün bir saatlik izin verildiği ve bu izinlerin toplamının yıllık izninden düşüldüğünü savunarak, bu uygulamanın hukuka aykırı olduğunu ve yıllık izin alacağının eksik ödendiğini ileri sürmüştür.
Mahkeme Kararı:
Mahkeme, işveren tarafından işçilere, kanuni bir zorunluluk olmaksızın, özel bir uygulama ile her gün bir saatlik izin verilmesi ve bu izinlerin toplamının yıllık izinden düşülmesi uygulamasının hukuka aykırı olduğuna karar vermiştir.
Kararın Gerekçesi:
Mahkeme, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda saatlik izinlere ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığını belirtmiştir.
Ancak, yıllık izin hakkının işçinin dinlenmesi ve refahının sağlanması amacıyla düzenlendiğini ve bu hakkın işveren tarafından keyfi olarak kısıtlanamayacağını vurgulamıştır.
Mahkeme, saatlik izinlerin yıllık izinden düşülmesi uygulamasının, işçinin dinlenme ve refah hakkını ihlal ettiğine ve bu nedenle hukuka aykırı olduğuna karar vermiştir.
Sonuç:
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2018/21223 E. 2019/4095 K. sayılı kararı ile saatlik izinlerin yıllık izinden düşülmesi uygulamasının hukuka aykırı olduğuna hükmetmiştir.
Kararın Önemi:
Bu karar, işverenlerin keyfi uygulamalarına karşı işçilerin haklarını korumak açısından önemlidir.
Yargıtay
22. Hukuk Dairesi
2017/12250 E.
2018/3465 K. Sayılı Kararı
Taraflar:
- Davacı: [Davacı ismi]
- Davalı: [Davalı ismi]
Konu: Saatlik izinlerin yıllık izinden düşülüp düşülmeyeceği
Dava Açıklaması:
Davacı, işverence kendisine 14/07/2016 tarihinde saat 14:00’te özel bir durumundan dolayı izin verildiğini ve bu iznin yıllık izninden düşüldüğünü savunarak, bu uygulamanın hukuka aykırı olduğunu ve yıllık izin alacağının eksik ödendiğini ileri sürmüştür.
Mahkeme Kararı:
Mahkeme, davacıya özel bir durumundan dolayı izin verildiği ve bu iznin yıllık izninden düşülmediği gözetildiğinde, davacının yıllık izin alacağının işverence hesaplanıp ödenmesi gerektiğine karar vermiştir.
Kararın Gerekçesi:
Mahkeme, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda saatlik izinlere ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığını belirtmiştir.
Ancak, yıllık izin hakkının işçinin dinlenmesi ve refahının sağlanması amacıyla düzenlendiğini ve bu hakkın işveren tarafından keyfi olarak kısıtlanamayacağını vurgulamıştır.
Mahkeme, davacıya özel bir durumundan dolayı izin verildiği ve bu iznin yıllık izninden düşülmesine ilişkin bir belge düzenlenmediği, yıllık izin cetvelinde de bu iznin düşüldüğüne dair bir kayıt bulunmadığı belirtilmiştir.
Bu nedenle, mahkeme saatlik izinlerin yıllık izninden düşülmesi uygulamasının hukuka aykırı olduğuna karar vermiştir.
Kararın Önemi:
Bu karar, işverenlerin keyfi uygulamalarına karşı işçilerin haklarını korumak açısından önemlidir.
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.