işçi Hakları Nelerdir?

İşçiye hakları tam hesap edilerek tam olarak ödenmelidir, eksi ödeme varsa ibraname olsa bile dava açılabilir.
İşveren muhasebesince işçilerin işine son verilip tazminat hesabı yapılmaktadır. Tazminat işçinin fiilen aldığı ücreti üzerinden varsa yol,yemek,ikramiye vs eklenerek hesaplanması yasa gereğidir. Buna rağmen işçinin tazminatı asgari ücret üzerinden ya da aldığı net ücret üzerinden hesaplanmakta ve ödenmektedir. İşin doğrusu işçinin aldığı net ücretin brütü hesaplanmalı buna işyerindeki yemek, yol ücretleri varsa ikramiye yakacak yardımının parasal değerleri ilave edilerek giydirilmiş brüt ücrete göre tazminat hesaplanmalıdır.
01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098  Türk Borçlar Kanunu alacak borç ilişkisinde köklü yenilikler getirmiştir. Yeniliklerden biri de işçi işveren arasındaki ibraname konusudur.  Artık ibraname imzaladığı halde alacakları eksik ödenmiş olan işçi mahkeme yoluyla kalan alacağı dava edebilmektedir. Elbette tazminat alabilmenin bir takım yasal şartları olup bu  yazımızda sırasıyla inceleyelim.
Yargıtay 9.Hukuk Dairesi’nin 28.06.2010 tarihli 2008/33370 Esas 2010/20672 Karar sayılı ilamında belirtildiği gibi “.. ibraname, bir borcun tam ya da kısmen ifa edilmeden sona ermesini sağlayan özel sukut nedeni olarak kabul edilmelidir. Bu noktada ibra sözleşmesinin ödeme yönünde bir anlaşma olmadığı, borcun sona erme şekillerinden biri olduğu belirtilmelidir.” olarak tanımlanmaktadır.
Genel anlamda ibranameye 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK 132. maddesinde yer verilmiş 420. maddesinde ise işçi işveren ilişkisiyle sınırlı olarak ibraname sözleşmesi düzenlenmiştir. Yasa koyucu işçi işveren arasındaki akdi ilişkide yasa maddesinin yazılış biçimine bakılacak olursa ibranameye değer vermemiş, borcu sona erdiren nedenler arasında ibrayı saymamıştır. Bunun anlamı şudur, işveren işçiye karşı iş ilişkisinden doğan borcunu ancak ödeme ile sona erdirebilecektir, işçi bir kısım hakkından ya da hakkının tamamından yazılı beyan ile vazgeçemeyecektir.
6098  Sayılı Türk Borçlar Kanunu’ndaki tanımıyla “ibraname”de bize göre ‘işçilik hakkı ödeme belgesi’ nde aşağıdaki unsurlara yer verilmelidir, aksi takdirde ibraname ya da bize ait tabirle “işçilik hakkı ödeme belgesi” hukuk dünyasında kendine yer bulamayacak hem de kesin olarak geçersiz sayılacaktır.
Eğer;
1-     İbraname yazılı yapılmamışsa
2-    İbraname  tarihi ile işten ayrılma tarihi arasında en az bir aylık süre geçmemişse
3-    İbranamede alacağın türü ve miktarı açıkça yazılmamışsa
4-    Ödeme miktarı tazminat ve ücret,fazla mesai gibi alacakları tam karşılamıyorsa yani eksik tazminat ödenmişse
5-   Kıdem,ihbar tazminatı,fazla mesai,izin ücreti gibi alacaklar  banka aracılığıyla ödenmemişse
işçinin imzaladığı ibraname kesin olarak hükümsüzdür . Yukarıdaki şartlardan birini dahi taşımayan ibraname belgesi hükümsüz sayılacak ve işçi kıdem ihbar tazminatı,fazla mesai,genel tatil ücreti,yıllık izin ücreti ,ikramiye gibi alacaklarını işverenden talep edebilecektir.
Herkesin hakkına sahip çıktığı ve hakkını tam olarak aldığı günler dilerim.