Fazla Mesai Alacaklarının Bordrolarda Sıfır (0) Olarak Gösterilmesi, Halinde İşçi, Bu Alacaklarla İlgili Çalışmasını İspatlaması Durumunda Fazla Mesai Alacağına Hak Kazanır
Fazla Mesai Alacaklarının Bordrolarda Sıfır (0) Olarak Gösterilmesi, Halinde İşçi, Bu Alacaklarla İlgili Çalışmasını İspatlaması Durumunda Fazla Mesai Alacağına Hak KazanırYargıtay9. Hukuk Dairesi
Esas : 2013/1786Karar : 2014/34372Karar Tarihi : 17.11.2014
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : BANAZ ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİTARİHİ : 07/11/2012NUMARASI : 2010/364-2012/515
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret alacağı, asgari geçim indirimi alacağı, fazla mesai ücreti, hafta tatil ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR
Davacı İsteminin Özeti : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı işveren nezdinde 01.03.2005 tarihinde sigortasız olarak çalışmaya başladığını, işveren tarafından 10.02.2007 tarihinde sigorta bildiriminin yapıldığını, aylık 750 TL ücretle işten çıkartıldığı 04.05.2010 tarihinde kadar çalıştığını, davacının 03.05.2010 tarihinde 08.30’da Konya’ya süt götürdüğünü 04.05.2010 tarih saat 11.00’da da Konya’dan Banaz’a geldiğini bu arada hiç dinlenmediği için kısa bir süre dinlenmek istemesi üzerine dinlenmeden yeniden süt toplayarak Konya ya götürmesinin istendiğini davacının da bu şekilde çalışamayacağını üstelik aracın vizesinin süresinin geçtiğini, şehirlerarası taşıma yapmak için K-1 belgesinin bulunmadığını belirttiğinde bu şartlarda çalışacak çok kişinin bulunduğu belirtilerek 04.05.2010 tarihinde işten çıkartıldığını, kazanılmış hiçbir hakkının ödenmediğini belirterek davacının hak kazandığı 3.300 TL brüt kıdem tazminatının ve 100 TL brüt ücret ve asgari geçim indirimi alacağının iş akdinin fesih tarihi olan 04.05.2010 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte, 1.400 TL brüt izin ücretinin 200 TL brüt milli-dini bayram ücretinin, 2.000 TL brüt fazla çalışma ücretinin, 1.000 TL brüt hafta tatili ücretinin dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte, 1.900 TL brüt ihbar tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı işverenden alınmasına karar verilmesini, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasını, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı işverene yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş; davacı vekili duruşmalardaki beyanında dava dilekçesini tekrar ettiklerini belirterek davanın kabulünü istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının görevinin … plakalı araçla 5 aracın köylerden topladığı sütleri süt fabrikasına götürmek olduğunu, kendisinin süt toplama işi yapmadığını, köylerden toplanan sütlerin saat 13.00’a kadar tanklarda soğutulduğunu, davacının işe saat 13.00’da başlayarak Banaz-Uşak arası Uşak Organize Sanayi bölgesinde bulunan fabrikaya sütleri götürdüğünü, davacının günlük çalışma saatinin
6 saati geçmediğini, fazla çalışma, hafta tatili ve milli, dini bayram taleplerini kabul etmediklerini, davacının tüm alacaklarının kendisine ödendiğini davacının 10.02.2007 tarihinde işe alındığını bu tarihten önce işe alınma durumunun söz konusu olmadığını, kendisinin işi bırakma olayının şöyle olduğunu M.. firmasının fazla gelen sütlerini Konya’daki E.. Süt Gıda Mam. San. ve Tic. A.Ş. ye göndermek istediğini bu sütlerin de S.. O.. tarafından Konya ya götürüldüğünü davacı Konya’dan döndüğünde aracın vizesinin bulunmaması nedeniyle Uşak’a giderek aracın vizesinin yaptırılmasının istendiğini davacının aracı vizeye götürmeyerek ben işi bırakıyorum diyerek aracın anahtarını üzerinde bırakarak işten ayrıldığını işi bırakacağını işverene bildirmediğini, davanın reddini istemiştir.
Yerel Mahkeme Kararının Özeti : Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz : Kararı taraflar yasal süresi içerisinde temyiz etmiştir.
Gerekçe : 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında davacının tespit edilen hizmet süresi konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacı taraf 1.3.2005 tarihinden itibaren davalıya ait işyerinde çalışmaya başladığını ve fakat hizmetinin Kurum’a bildirilmediğini, çalışmaya başladığı tarihin 10.2.2007 tarihi olarak bildirilmiş olduğunu iddia etmiş; davalı işverenlik ise davacı işçinin 10.2.2007 tarihinde işe girdiğini savunmuştur. Mahkemece celp edilen hizmet cetvelinin incelenmesinden davacının 10.2.2007 tarihinde davalı işverenlik nezdinde çalışmaya başladığının bildirildiği görülmektedir. Davacının çalıştığını iddia ettiği dönemde başka bir işyerinde çalışmasının gözükmediği, davacının çalışmasına ilişkin tanıklık yapan kişilerin beyanlarının iddiayı teyit ettiği, gerekirse bu tanıkların çalışmasına ilişkin belgeler getirtilerek davacının hizmet süresinin oluşacak sonuca göre belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
3- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda davalı tarafça dosyaya sunulan ücret bordrolarının incelenmesinden fazla mesai alacaklarının bordrolarda sıfır (0) olarak gösterildiği anlaşılmaktadır. Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, fazla mesai alacaklarının bordrolarda sıfır (0) olarak gösterilmesi, herhangi bir tahakkuk ve ödeme içermemesi halinde davacı işçi, bu alacaklarla ilgili çalışmasını ispatlaması durumunda fazla çalışma alacağına hak kazanır. Bu nedenle dosyadaki tüm tanık beyanları bir değerlendirmeye tabi tutularak fazla çalışma alacağının hüküm altına alınması gerekirken, mahkemece yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
Sonuç : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 17.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
