Arabuluculuk vekâlet ücreti tarafların kendisini arabuluculukta bir avukat ile temsil etmesi halinde avukatına kanunen ödemesi gereken ücrettir. Bu ücret Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirtilmektedir. İlgili tutar müvekkil tarafından avukatına ödenmesi gereken bir tutardır. Taraflar arabuluculuk faaliyetinde anlaşma sağlayamazsa ve dava açılırsa açılan dava sonunda haksız çıkan taraftan yargılama gideri alınır. Arabuluculuk ücreti de yargılama gideri sayılmakta ve Adalet Bakanlığı tarafından Arabulucuya ödenen tutar yargılama sonunda haksız çıkan taraftan alınmaktadır. Peki arabuluculuk vekalet ücreti yargılama gideri sayılacak mı? Bu tutarda yargılamada haksız çıkan taraftan alınabilir mi ?
Konu hakkında Bölge Adliye Mahkemeleri arasında farklı kararlar çıkmaya başlamıştı.Bu kararlar kesin nitelikte olduğu için aynı hususta bazı Bölge Adliye Mahkemeleri alınabilir derken bazıları alınamaz dedi. Hal böyle iken ortada aynı konuda farklı ve kesin kararlar ortaya çıkmış oldu. Yargıda uygulama birliği açısından ve hukuki güvenlik ilkesinin zedelenmemesi bakımından bu çelişkinin kaldırılması gerekmekteydi. Duruma YARGITAY el atarak konuyu nihai sonuca bağladı.
Öncelikle arabuluculukta vekâlet ücreti haksız çıkan taraftan alınabilir diyen ISTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 28. HUKUK DAİRESİ’NİN 2019/422 ESAS 2019/3214 KARAR SAYILI İLAMI incelenecek olursa ;
“………. AAÜT’nin 16/2-c maddesi arabuluculuk faaliyetinin anlaşmazlık ile sonuçlanması halinde avukat maktu ücrete hak kazanır, ancak bu ücret asıl alacağı geçemeyeceği düzenlemesi mevcuttur. Somut olayda, tarafların anlaşmaya varamadıklarına dair arabuluculuk son tutanağının imzalandığı görülmüştür, ancak mahkemece bu miktara hükmedilmiştir, Dairemizce yukarıda anılan hüküm doğrultusunda 750.00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiş ve yeniden hüküm kurulmuştur…………..”
Bunun tam tersi yönünde vekâlet ücreti haksız çıkan taraftan alınamaz diyen KAYSERİ BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 7. HUKUK DAİRESİ’NİN 2020/1289E 2021/351 K., ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 6. HUKUK DAİRESİ’NİN 2020/1396 E. 2021/87 K., KONYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ’NİN 2020/802 E. 2020/845 K. SAYILI VE GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİNİN 2021/1860 E., 2021/1989 K. SAYILI İLAMLARINDA ise özetle
“……………16/2-c maddesi uyarıca tarifede belirlenen ücret müvekkil ile avukat arasında karalaştırılan akdi vekalet ücretinin miktarına yönelik düzenleme olup, anlaşmazlıkla sonuçlanan arabuluculuk görüşmesinden kaynaklı vekalet ücretinden davalının sorumluluğuna ilişkin düzenleme olmayıp, bu kapsamda düzenlenen görüşmelerden kaynaklı vekalet ücretinden davalının sorumluluğu olmayıp itirazlar yersizdir………”
Denildiği görülmektedir.
Hal böyle olunca da ortada çelişki oluşmuş ve bu çelişkiye YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ ESAS NO : 2022/3979 KARAR NO: 2022/4838 SAYILI 19.04.2022 tarihli kararıyla son noktayı koymuştur.Bu karara göre de
“……….Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin “Arabuluculuk, uzlaşma ve her türlü sulh anlaşmasında ücret” başlığımı taşıyan 16 ncı maddesinin birinci fıkrasında açıkça 1136 sayılı Kanunun 35/A maddesindeki anlaşmalardan doğacak avukatlık ücreti uyuşmazlıkları da, bu tarifede yer alan hükümler uyarınca hesaplanacak miktarların, akdi avukatlık ücretinin asgari değerlerini oluşturacağı ifade edilmiştir.
Görüldüğü gibi ilgili hükümde yer alan düzenleme avukat ile vekil edeni arasındaki avukatlık ücretinin asgari sınırının belirlenmesine ilişkindir. Bu itibarla hükümde öngörülen ücretin karşı taraftan tahsil edilmesi gereken vekalet ücreti olarak anlaşılması mümkün değildir. Aksine, maddenin (c) bendinde önce arabuluculuk faaliyetinin anlaşmazlık ile sonuçlanması halinde vekilin hak kazanacağı vekalet ücretinin maktu miktarı belirlenmiş. (c) bendinde ise tarafın aynı vekille dava yoluna gitmesi durumunda müvekkilin avukatına ödeyeceği asgari ücretin (c) bendine göre ödediği maktu ücret mahsup edilerek belirleneceği ifade edilmiştir. Kanun hükmüne göre gerek (c) bendindeki maktu ücretin, gerekse (c) bendindeki mahsup sonucu oluşan ücretin “vekil edenin avukatına ödeyeceği ücret” olduğu anlaşılmaktadır. Bu miktarın Mahkemece yapılan yargılama sonucunda karşı taraftan tahsili gerektiğine yönelik hüküm kurulması mümkün değildir.
Bu açıklamalara göre uyuşmazlığın Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 16 net maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendindeki yasal düzenlemenin avukat ile müvekkili arasındaki vekalet ilişkisine dayanan akdi vekalet ücretinin miktarına yönelik olduğu, arabuluculuk sonrasında açılan davadaki yargılama gideri kapsamında karşı tarafın sorumlu olacağı vekalet ücreti olarak değerlendirilemeyeceği, bu itibarla davacı yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 16. Maddesine göre ayrıca bir vekalet ücretine hükmedilmesinin. hatalı olduğu yönündeki Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi ve Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin kararları doğrultusunda giderilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır…………..”
Sonuç olarak ; Arabuluculuk vekalet ücreti yargılama giderinden sayılamaz ve yargılamada haksız çıkan taraftan bu ücret talep edilemez.
Bu konu hakkında benzer makalelerimiz için tıklayın
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.