İş kazası bildirimi, iş kazasının kanunda düzenlenen yerlere bildirilmesidir. Bir işverene tabi çalışan kişilerin iş kazası geçirmesi durumunda bildirim yükümlülüğü işverene aittir. İşveren kanunda gösterilen sürelerde ve usulüne uygun olarak durumu yetkili makamlara bildirmek ile sorumlu tutulmuştur. İş kazası bildirimi yapmayan işverenlere Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından idari para cezası uygulanmaktadır. Ayrıca iş kazasının meydana gelmesinde işverenin kusurunun bulunması durumunda cezai sorumluluğu da gündeme gelecektir.
İş kazası bildirimi, iş kazasına uğrayan sigortalının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sunulan hizmetlerden yararlanabilmesi için yapılmalıdır. İş kazasına uğrayan kişi bu kaza sonucu vefat etmiş ise iş kazası bildirimi yapılmadan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iş kazası nedeni ile sağlamış olduğu hizmetlerden mirasçıları da yararlanamaz. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yardımda bulunulabilmesi için söz konusu iş kazasının yardım gerektirecek ölçüde olması aranmıştır. Yani küçük ve önemsiz kazalar, örneğin parmak incinmesi gibi durumlar Sosyal Güvenlik Kurumu’nca yardımda bulunulmayan durumlardır.
İş Kazası Bildirimi Nereye Yapılır?
İş kazasının meydana gelmesi durumunda iş kazası bildirimi yapmakla yükümlü olanların mümkün olan en kısa sürede yetkili kolluk kuvvetlerine haber vermesi gereklidir. Ardından kanunda belirtilen süreler içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’nu durumdan haberdar etmelidir. Eğer ortada özel istihdam bürosu aracılığı ile kurulan geçici bir iş ilişkisi mevcut ise iş kazası durumundan özel istihdam bürosunun da haberdar edilmesi gerekmektedir. Meydana gelen iş kazası işveren tarafından bilinmediği takdirde durum işverene hemen bildirilmelidir. Sosyal Güvenlik Kurumu yerine başka kurumları yapılan bildirimler kurumca dikkate alınmamaktadır.
İş Kazası Bildirim Süresi Nedir?
İş kazaları, meydana geldiği günden sonraki 3 iş günü içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmelidir. Yani pazartesi günü olan bir iş kazası için perşembe günü gece yarısına kadar bildirim yapılabilir.
İş kaza bildirimi süresini hesaplarken sadece iş günleri dahil edilir. Yani cumartesi, pazar ve resmi tatil günleri 3 günlük bildirim süresine dahil değildir.
İş kazası bildirimi konusunda SGK Müdürlükleri sıklıkla bildirim süresini kazanın olduğu günü de dahil ederek hesaplamakta ve ceza işlemi uygulamaktadır. Bu gibi durumlarda 5510 Sayılı SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU’nun 13. Maddesi gerekçe göstererek itiraz edilebilir.
a) (a) bendi ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından bunları çalıştıran işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur.
İş kazaları, Sosyal Güvenlik Kurumu’na elektronik ortamda veya doğrudan başvurarak bildirim yapılabilir.
Hangi İş Kazaları İçin Bildirim Yapılmalıdır ?
İşyerinde veya iş yaparken meydana gelen ve çalışanı fiziken veya ruhsal açıdan zarara uğratan her türlü olumsuz olay iş kazası olarak değerlendirilir. Bu nedenle çalışan kazadan sonra işe devam etsin veya etmesin her türlü olumsuz olay iş kazası olarak bildirilmelidir.
Burkulma, incinme ve hatta kırık gibi bazı sağlık problemleri, olayın olduğu an fark edilmeyip daha sonra ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda çalışan mesai saati dışında hastaneye gidip durumu anlattığında hastaneler iş kazası olarak bildirim yapmaktadır. Bu gibi durumlarda idari para cezası ve sağlık masrafları ile yüz yüze kalmamak için iş kazası bildirimi yapılmalıdır.
Bunun yanında kişisel sağlık problemi olarak değerlendirilebilen kalp krizi, beyin kanaması, ani bayılma veya sinir krizi gibi rahatsızlıklar da iş kazası olarak bildirilmelidir.
İşveren çevresi tarafında bu tür rahatsızlıkların iş ile ilgili olmadığı düşünülüp iş kazası bildirimi yapılmamaktadır ancak bu tür olaylarda SGK iş-iş kazası bağını kurmaktadır. Dolayısıyla işveren için bir sorun teşkil etmemektedir.
