Anlaşmalı Boşanma Sözleşmesi (Yani Boşanma Protokolü), anlaşmalı boşanmada davasında boşanmanın sonuçlarını düzenleyen ve eşler tarafından imzalanması gereken bir sözleşme türüdür.
Boşanma sözleşmesi, bir boşanma davasının anlaşmalı olarak sonuçlandırılması için boşanacak olan tarafların velayet, tazminat, mal varlıkları, maddi ve manevi tazminat ve iştirak ve yoksulluk nafakası konularında tarafların anlaşmalarını içeren önemli bir hukuki evraktır.
Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanmanın parasal ve çocukların durumuna ilişkin her konuda anlaşmada kalarak boşanmaları anlamına gelmektedir ki Anlaşmalı boşanmanın ilk şartı;
- Tarafların en az 1 sene evli olmasıdır. Bir başka ifade ile dava açıldığı tarihte evlenme tarihinin üzerinden 1 yıl geçmiş olmalıdır.
- Diğer önemli şart ise tarafların bütün detaylarda anlaşmış olması ve ortada anlaşmazlık içeren bir durumun kalmamış olmasıdır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Bulunması Zorunlu Unsurlar
- Boşanmanın mali sonuçları (iştirak veya yoksulluk nafakası, maddi ve manevi tazminat vb.)
- Müşterek çocukların durumu (velayet ve şahsi münasebet)
Müşterek Çocukların Durumu Konusunda Anlaşma:
Anlaşmalı boşanma protokolü bakımından dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan birisi müşterek çocukların velayetinin ve çocuklar ile kişisel ilişkinin düzenlenmesidir. Çocukların velayeti, eşlerden birisine verilebileceği gibi, eşler arasında da paylaştırılabilir. Yapılacak paylaşma, süreye bağlanarak da yapılabilmektedir. Velayet kendisine bırakılan eş, çocuk üzerinde sahip olan ortak yükümlülükleri tek başına üstlenmiş olduğundan ergin olmayan müşterek çocuğun terbiyesi, eğitimi, bakımı gibi hususlar üzerinde diğer eşin rızası olmadan karar verebilmektedir.
Kanuni düzenlememizde yer almayan bir kavram olan “birlikte velayet” ise doktrinde henüz tartışmalara yol açmış bir meseledir. Anlaşmalı boşanma protokolünde yer alan velayete ilişkin düzenleme, hakim tarafından, çocuğun yüksek menfaati dikkate alınarak değerlendirilir.

Nafaka
İştirak Nafakası
Velayet hakkı kendisine bırakılmayan eşin, çocuğun giderlerine yapacağı aylık katkı tutarı iştirak nafakası olup, hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolünde, bu katkı tutarının miktarına ve ödeme takvimine yer verilmesi mümkündür. Aylık olarak belirlenecek bir tutar olan iştirak nafakasının ne zamana kadar devam edeceği konusunda da açık bir kısıtlama yapılabilir. Örneğin, uygulamada anlaşmalı boşanma protokollerinde en sık görülen haliyle, iştirak nafakasının, çocuğun eğitiminin sona ermesine kadar devam edeceği düzenlenebilir.
Yoksulluk Nafakası
Yoksulluk nafakası, boşanmanın akabinde, taraflarca kararlaştırılan aylık nafaka tutarının, protokolde kendisine bu hak verilmiş tarafa ödenmesidir. Buna göre, tarafların, boşanma ile birbirlerinden yoksulluk nafakası talepleri var ise, protokolde miktarı ve ödeme takvimi açıkça belirtilmelidir.

Maddi Tazminat-Manevi Tazminat:
Manevi tazminat, boşanma ve boşanmaya sebep olan olaylar sonucunda kişilik haklarının zedelenmesi nedeni ile istenen tazminattır. Boşanma nedeni ile eşlerden birinin manevi çöküntü yaşaması, derin elem ve üzüntü içinde olması durumunda o eşe manevi tazminat ödenebilir. Boşanma sonucunda eşlerin ekonomik ortaklıkları da sona ermektedir. Dolayısıyla, eşlerin, birtakım ekonomik menfaatleri boşanma nihayetinde zarar görebilir.
Örneğin; eşinin sigortasından yararlanan kişi açısından, boşanma ile bu durum sona ereceğinden mevcut menfaat kaybı ortaya çıkacaktır. Eşinin mirasından yararlanamama durumu, beklenen maddi menfaat kaybı olarak değerlendirilmektedir. Ergin (18 yaşından büyük) kısıtlı müşterek çocuk var ise kural olarak vesayet altına alınır. Ancak ergin kısıtlı müşterek çocuklar vesayet altına alınmak yerine anne ya da babanın velayeti altında da bırakılabilir. Burada tarafların anlaşmasının yanında hakimin kararı da önemlidir.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ ÖRNEĞİ
……………… AİLE MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE
DOSYA NO: 2021/
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ
Davacı ………… ile ……………aralarında karşılıklı olarak anlaşarak boşanmaya karar vermiş olup iş bu protokol tanzim edilmiştir. Bu protokol gereğince ;
1– ………… ve …………………..karşılıklı olarak boşanmayı kabul ederler.
2- Tarafların …. doğumlu ……………….isimli ortak çocukları bulunmaktadır. Taraflar müşterek çocuğun velayetinin davacı ……………………………… ya bırakılmasına karar vermişlerdir.
3- Tarafların ortak malvarlıkları vardır/yoktur. Tarafların birbirlerinden katılma alacağı talebi vardır/yoktur.
4- Davalı müşterek çocuk için her ay aylık …. TL iştirak nafakası ödemeyi kabul eder.Boşanma sebebiyle her iki taraf birbirlerinden tedbir, yoksulluk nafakası veya her hangi bir şekilde maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmamaktadırlar.
5- Taraflar müşterek çocuk ..ın, baba ile şahsi münasebet sağlaması konusunda karşılıklı olarak anlaşmışlardır. Şahsi münasebet kurulmasına ilişkin günlerin belirlenmesinde taktiri Sayın Mahkemeye bırakıyoruz.
6- Taraflar yukarıda yazılı şartlarda anlaşmış olup, iş bu protokol……………….tarafından açılmış bulunan anlaşmalı boşanma davasının esası olrak sayın mahkemeye delil olarak sunulacaktır. İş bu protokolü okuduk, irademize uygun bulduk ve karşılıklı olarak imza altına aldık. 01.01.2021
DAVACI DAVALI
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.