✓ İş arama izni, işverenin vereceği bir izindir. Bu itibarla izin kullanma zamanını işveren belirler.
✓ İşçinin kendiliğinden bu izni kullandığını belirterek ayrılması doğru olmaz.
✓ Zira ihbar öneli içinde iş görme borcunun eksiksiz devam etmektedir.
Yeni İş Arama İznini Kullanma Zamanını Belirleme Yetkisi: İşçi Hakları ve İş Hukuku Perspektifi
Giriş
Günümüz iş dünyasında, işçilerin iş değişikliği yaparken eski işlerinden ayrılıp yeni iş arayışına girmeleri sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu bağlamda, yeni iş arama izni önemli bir konseptir. Bu makalede, yeni iş arama iznini kullanma zamanını belirleme yetkisinin işçi hakları ve iş hukuku perspektifinden nasıl şekillendiği incelenecektir.
İş Arama İzni: Kavram ve Amacı
İş arama izni, bir işçinin mevcut işinden ayrılarak yeni bir iş arayışına girebilmesi için verilen izni ifade eder. Bu iznin temel amacı, işçilere iş değişikliği yapma sürecinde destek sağlamak ve iş arama sürecini kolaylaştırmaktır. İş arama izni kapsamında dikkate alınması gereken bazı önemli konular şunlardır:
2.1. İş Arama İzni Nedir?
İş arama izni, bir işçinin mevcut işvereninden ayrılarak yeni iş fırsatları arayabilmesi için verilen belirli bir zaman dilimidir. Bu izin, işçinin potansiyel işverenlerle görüşmeler yapabilmesi, mülakatlara katılabilmesi ve iş arama sürecini etkili bir şekilde yönetebilmesi için sağlanır.
2.2. İş Arama İzninin Amacı
İş arama izninin temel amacı, işçilere iş değişikliği yapma sürecinde destek olmaktır. Bu izin, işçilerin yeni iş olanaklarını araştırmasını ve iş değişikliği yaparken oluşabilecek boşlukları minimize etmelerini sağlayarak işçi haklarını korumayı amaçlar.
İş Hukukunda İşçi Hakları
İşçi hakları, işçilerin çalışma koşullarını, ücretlerini ve genel refahlarını korumak için oluşturulan yasal düzenlemeleri ifade eder. İşçi haklarının iş hukuku tarafından sağlanması, işçilerin adil ve eşit koşullarda çalışma hakkını güvence altına alır.
3.1. İşçi Hakları Kavramı
İşçi hakları, işçilerin insan haklarına saygı gösterilerek çalışma ortamında adil ve saygın bir şekilde muamele görmelerini sağlamayı amaçlar. Bu haklar, işçilerin çalışma süreleri, ücretler, tatil günleri, güvenli çalışma koşulları ve daha fazlasını içerir.
3.2. İşçi Hakları Kanun ve Mevzuatlarla Nasıl Korunur?
İşçi hakları, ülkelerin iş hukuku mevzuatları tarafından korunur. Bu mevzuatlar, işçilerin işverenlerine karşı sahip olduğu hakları ve işverenlerin işçilere karşı sorumluluklarını belirtir. İşçi haklarına uyum, adil çalışma ilişkileri ve sürdürülebilir iş düzeni açısından kritik öneme sahiptir.
Yeni İş Arama İzni
Yeni iş arama izni, işçilere iş değişikliği yaparken eski işlerinden ayrılarak yeni iş fırsatları arayabilme imkanı sunar. Bu izin, işçilerin kariyerlerini geliştirmelerine ve daha iyi iş olanaklarına yönelmelerine olanak tanır.
4.1. Yeni İş Arama İzin Hakkının Tanımı
Yeni iş arama izni hakkı, işçilere mevcut işlerinden ayrıldıktan sonra belirli bir süre boyunca iş arama faaliyetlerinde bulunma yetkisi verir. Bu süre, işçinin yeni iş bulma sürecini etkili bir şekilde yönetebilmesi için önemlidir.
4.2. Yeni İş Arama İzni Süreleri
Yeni iş arama izni süreleri ülkeden ülkeye ve mevzuattan mevzuata farklılık gösterebilir. Genellikle işçilere, işten ayrıldıktan sonra birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişen bir süre tanınır. Bu süre, iş arama sürecini yönetmek ve yeni iş fırsatlarını değerlendirmek için işçilere esneklik sağlar.
Yeni İş Arama İznini Kullanma Süreci
Yeni iş arama izni kullanma süreci, işçi ve işveren arasında iletişim ve işbirliğini gerektirir. İşçinin izin talebi, işverenin onay süreci ve izin kullanımı aşamaları, iş değişikliği sürecinin sorunsuz işlemesi için önemlidir.
5.1. İzin Talebinin Nasıl Yapılması Gerekmektedir?
İşçinin yeni iş arama izni talebi genellikle yazılı olarak yapılır. Bu talep, işçinin ayrılma nedenini ve izin süresini içermelidir. İşveren, bu talebi değerlendirirken işçinin haklarını ve işin gerekliliklerini dikkate alır.
5.2. İşverenin Yanıt ve İzin Verme Süreci
İşveren, işçinin izin talebini değerlendirdikten sonra izin verip vermeme kararını verir. Yasalara ve mevzuata uygun şekilde, işveren işçinin izin talebini kabul etmeli ve uygun bir izin süresi belirlemelidir. İşveren, işçinin işten ayrılmasının iş sürekliliği üzerindeki etkilerini göz önünde bulundurarak karar vermelidir.
İşçi Hakları Bağlamında İşveren Yetkileri
İşverenler, işçi haklarına saygı göstermekle yükümlüdürler. Ancak işverenlerin yeni iş arama iznini kullanma zamanını belirleme konusunda da belirli yetkileri vardır. Bu yetkilerin nasıl kullanılması gerektiği konusunda belirli sınırlamalar bulunabilir.
6.1. İşverenin İzin Reddetme Yetkisi ve Sınırları
İşveren, işçinin izin talebini reddetme yetkisine sahip olabilir. Ancak bu yetki, işçinin haklarını ihlal etmeyecek ve işverenin haklı bir sebep sunmasını gerektiren sınırlamalara tabi olabilir. İşverenin izin reddetme yetkisi, işçi haklarının korunması ilkesiyle dengelemelidir.
6.2. İşverenin İzin Sürecini Etkileme Durumları
Bazı durumlarda işveren, işçinin izin sürecini etkileyebilir. Örneğin, işverenin iş sürekliliğini sağlama amacıyla işçinin izin talebini ertelemesi veya kısmi olarak kabul etmesi gerekebilir. Ancak bu tür durumlar, işçi haklarını zedelemeden ve yasalara uygun şekilde ele alınmalıdır.
İş Hukuku Kapsamında İşçi Haklarına Uyum
İşçi hakları, iş hukuku mevzuatları tarafından korunur. İşverenler, işçi haklarına uygun olarak hareket etmekle yükümlüdürler. İşçi haklarına uyum, adil çalışma ilişkilerinin sürdürülmesi ve işçilerin haklarının korunması için kritik öneme sahiptir.
7.1. İş Kanunlarındaki İşçi Hakları İle İlgili Hükümler
Ülkelerin iş kanunları, işçi haklarını ve işverenlerin işçilere karşı sorumluluklarını detaylı bir şekilde düzenler. Bu kanunlar, işçilerin izin haklarını, çalışma saatlerini, ücretleri ve diğer haklarını belirler. İşverenler, bu hükümlere uygun şekilde hareket etmekle yükümlüdürler.
7.2. İşçi Haklarını Desteklemek İçin İşveren Sorumlulukları
İşverenler, işçi haklarını desteklemek ve korumakla yükümlüdürler. İşçilere adil çalışma koşulları sağlamak, izin haklarını korumak ve işçilere iş değişikliği süreçlerinde destek olmak işveren sorumluluğundadır. Bu, işverenin işçi memnuniyetini artırmak ve işveren markasını güçlendirmek için önemlidir.
İş Arama İzni ve İşçi Motivasyonu İlişkisi
İş arama izni, işçilerin iş değişikliği süreçlerini daha verimli ve etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olabilir. Bu iznin işçi motivasyonu üzerindeki etkileri, işçi memnuniyetini ve iş performansını etkileyebilir.
8.1. İş Arama İzninin İşçi Motivasyonuna Etkileri
İşçilere verilen iş arama izni, onların kariyerlerini geliştirmeye yönelik adımlar atmalarını teşvik edebilir. İş değişikliği yapma sürecinin daha az stresli ve daha iyi yönetilmesi, işçilerin motivasyonunu artırabilir. Bu da uzun vadede iş performansını olumlu yönde etkileyebilir.
8.2. İşveren Yaklaşımlarının İşçi Memnuniyetine Etkisi
İşverenlerin iş arama izni kullanımına yönelik yaklaşımları, işçi memnuniyetini etkileyebilir. İşçilere esneklik ve destek sunan işverenler, çalışanların kariyer hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştırabilir. Bu da işveren markasını güçlendirirken işçi sadakatini artırabilir.
İş Arama İzni Kullanımında Sıkça Karşılaşılan Sorunlar
İş arama izni kullanımı sırasında bazı sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunlar, işçi ve işveren arasındaki iletişim eksikliği, zamanlama uyuşmazlıkları ve yasal ihlalleri içerebilir.
9.1. Zamanlama Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları
İşçilerin izin kullanımıyla ilgili talepleri ve işverenlerin iş sürekliliği gereksinimleri arasında zamanlama uyuşmazlıkları ortaya çıkabilir. Bu tür durumlar, işçi ve işveren arasındaki açık iletişim ve esneklik ile çözülebilir.
9.2. Yasal Hakların İhlal Durumunda İşçi Tazminat Hakları
Eğer işveren, iş arama iz
ni hakkını yasalara uygun şekilde tanımaz veya işçinin haklarını ihlal ederse, işçi yasal tazminat haklarına sahip olabilir. İşçi, işverenin yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda yasal yollara başvurabilir.
Sonuç
Bu makalede, yeni iş arama iznini kullanma zamanını belirleme yetkisinin işçi hakları ve iş hukuku perspektifinden ele alındı. İş arama izni, işçilerin kariyerlerini geliştirmelerine ve yeni iş fırsatlarına yönelmelerine yardımcı olan önemli bir araçtır. İşverenlerin iş arama izni kullanımına yönelik yaklaşımları, işçi motivasyonunu ve memnuniyetini etkileyebilir. İş arama izni sürecinde ortaya çıkabilecek sorunlar ise işçi ve işveren arasındaki iletişim ve işbirliği ile çözülebilir.
Konu Hakkında SIkça Sorulan Sorular
1. İş arama izni nedir?
İş arama izni, bir işçinin mevcut işinden ayrılarak yeni bir iş arayışına girebilmesi için verilen izni ifade eder. Bu izin, işçilere iş değişikliği yapma sürecinde destek sağlamak ve iş arama sürecini kolaylaştırmak amacıyla verilir.
2. Yeni iş arama izni ne amaçla verilir?
Yeni iş arama izni, işçilere iş değişikliği yaparken eski işlerinden ayrılarak yeni iş fırsatlarını arama fırsatı tanır. Bu iznin amacı, işçilere iş değişikliği sürecinde destek olmak ve iş arama sürecini daha etkili hale getirmektir.
3. İşçi hakları neleri kapsar?
İşçi hakları, işçilerin adil ve saygın çalışma koşullarına sahip olmalarını sağlamayı amaçlar. Bu haklar, çalışma süreleri, ücretler, tatil günleri, güvenli çalışma koşulları gibi konuları içerebilir.
4. İşveren, işçinin izin talebini reddedebilir mi?
Evet, işveren işçinin izin talebini belirli koşullar altında reddedebilir. Ancak işverenin bunu yapabilmesi için işçinin haklarını ihlal etmeyecek ve geçerli bir sebep sunması gerekebilir.
5. İş arama izni süreleri nasıl belirlenir?
İş arama izni süreleri ülkeden ülkeye ve mevzuattan mevzuata farklılık gösterebilir. Genellikle işçilere, işten ayrıldıktan sonra birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişen bir süre tanınır. Bu süre, işçilerin iş arama sürecini etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur.
6. İşverenlerin iş arama izni kullanımına yönelik yaklaşımları neden önemlidir?
İşverenlerin iş arama izni kullanımına yönelik yaklaşımları, işçi motivasyonunu ve memnuniyetini etkileyebilir. Esneklik ve destek sunan işverenler, çalışanların kariyer hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştırabilir, böylece işçi sadakatini artırabilir.
7. İş arama izni kullanımında sıkça karşılaşılan sorunlar nelerdir?
İş arama izni kullanımı sırasında zamanlama uyuşmazlıkları, iletişim eksikliği ve yasal ihlaller gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu tür sorunlar, işçi ve işveren arasındaki açık iletişim ve işbirliği ile çözülebilir.
8. İşçi, işverenin iş arama izni hakkını tanımaması durumunda ne yapabilir?
Eğer işveren, iş arama izni hakkını yasalara uygun şekilde tanımaz veya işçinin haklarını ihlal ederse, işçi yasal tazminat haklarına sahip olabilir. İşçi, yasal yollara başvurarak işverenin yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayabilir.
9. İş arama izni ve işçi motivasyonu arasındaki ilişki nasıldır?
İş arama izni, işçilerin kariyerlerini geliştirmelerine ve yeni iş fırsatlarına yönelmelerine yardımcı olabilir. Bu iznin işçi motivasyonu üzerindeki etkisi olumlu olabilir çünkü iş değişikliği süreci daha az stresli hale gelir ve işçilerin geleceğe daha umutlu bakmasını sağlar.
10. İşçi haklarına uyum neden önemlidir?
İşçi haklarına uyum, adil çalışma ilişkilerinin sürdürülmesi ve işçilerin haklarının korunması için kritik öneme sahiptir. İşverenler, işçi haklarına uygun hareket ederek hem işçi memnuniyetini artırabilir hem de yasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olurlar.
Bu sorular ve cevaplar, yeni iş arama iznini kullanma zamanını belirleme yetkisi konusundaki önemli bilgileri özetlemektedir. Daha fazla detay ve kaynaklarla desteklenerek hazırlanmış bir makalede daha kapsamlı bir şekilde ele alınabilirler.
Konu Hakkında Yargıtay Kararı
Yargıtay
7. Hukuk Dairesi
2014/3100 E. , 2014/11103 K.
“İçtihat Metni”
Mahkemesi : Elbistan İş MahkemesiTarihi : 04/09/2013Numarası : 2013/357-2013/7Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay’ca incelenmesi davalı M.. M.. tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı M.. M..’un aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,2-Davacı, davalı M.. M..’un yanında katibini getireceğini söyleyerek iş sözleşmesini feshettiğini ileri sürerek, ihbar ve kötüniyet tazminatı ile iş arama izni alacaklarının tahsilini istemiştir.Davalı M.. M.., davacının kendi isteğiyle emekli olmak için işten ayrıldığını bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.Davalı T.. B.., mahkemenin yetkisiz olduğunu, davanın husumetten reddi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, bilirkişi raporu doğrultusunda davanın davalı M.. M.. yönünden kısmen kabulüne, davalı T.. B.. yönünden mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.Bildirim süresi içinde işçiye iş arama izni verilip verilmediği noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 27 nci maddesinde, “Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır. İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye ödenir.
İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı öder” şeklinde kurala yer verilmiştir.Belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin iş sözleşmesinin feshinde işçiye tanınması gereken bildirim öneli, işçiyi fesihten sonraki hayata hazırlamak için önemlidir. Bildirim süresi sonunda işten ayrılacağını bilen işçi, bu süre içinde bir başka iş arayarak bir başka işyerinde çalışabilmek için girişimlerde bulunabilecektir. Ancak bu süre içinde iş görme borcunu eksiksiz yerine getirmesi gereken işçinin, yeni iş aramasının güçlükleri de ortadadır. Bu nedenle yasa koyucu, bildirim süresi içinde işverence işçiye yeni iş araması için izin verilmesini öngören düzenlemeye gitmiştir.Yeni iş arama izni, bildirim süresi tanınarak yapılan fesihlerde söz konusu olur.
İşverence Kanunun 25 inci maddesine dayanılarak yapılan fesihlerde böyle bir yükümlülük olmadığı gibi, belirsiz süreli iş sözleşmesinin bildirim süresi tanınmaksızın derhal fesihte ya da bildirim sürelerine ait ücretin veya ihbar tazminatının peşin ödendiği hallerde yeni iş arama izni verilmesi gerekmez.İş arama izni kısmî süreli iş sözleşmesiyle ya da çağrı usulü ile çalışan işçiler yönünden de geçerlidir. Mevsimlik olarak çalışan işçilere ihbar öneli tanınması gerektiğinden iş arama izinleri de verilmelidir. İşçinin iş sözleşmesinin askıda olduğu bir dönemde ihbar öneli kullandırıldığında, işçiden iş görmesi beklenmeyeceğinden iş arama izni verilmesi gerekmez. Ancak ihbar öneli içinde askı süresinin bitmesi halinde işçi kalan bildirim süresi içinde iş görme edimini yerine getirmek zorunda olduğundan, böyle bir durumda işçiye iş gördüğü günler için iş arama izni verilmelidir.Bildirim önelleri içinde işçiye verilmesi gereken iş arama izni kamu düzenini ilgilendirmektedir. İşverenin bu yükümünü azaltan ya da tamamen ortadan kaldıran sözleşme hükümleri geçersizdir.İşçinin, bildirim süresi tanımak suretiyle fesih yoluna gitmesi halinde de, işverence yeni iş arama izni verilmesi gerekir. Gerçekten Yasada sadece bildirim süresinden söz edilmiş, bu süreyi işçinin ya da işverenin tanımış olması arasında ayrım yapılmamıştır. İşçinin ihbar öneli tanımak suretiyle feshinden sonra da iş arama ihtiyacı devam edebilecektir.
Hatta işçi bu arada yeni bir iş bulmuş olsa dahi, iş arama ihtiyacı devam eder. Çünkü iş arama iznini değerlendirerek daha iyi bir iş bulma imkânına kavuşabilecektir.İş arama izni kısmî süreli iş sözleşmesinde de uygulanmalıdır. Kısmî süreli iş sözleşmesi kapsamında çalışan işçi yönünden ihbar önelinin de iş ilişkisinin kurulduğu tarih ile feshedilmek istendiği tarih arasında geçen süre toplamına göre belirlenmesi gerekir.Kanunda yeni iş arama süresinin günde iki saatten az olamayacağı kurala bağlanmıştır. Bu süre asgarî olup, işverence daha fazla verilmesi mümkün olduğu gibi, sözleşme ile daha fazla iş arama süresi kararlaştırılabilecektir.İş arama izni ancak işçinin isteği ile toplu olarak kullandırılabilir. İşçinin bu konudaki talebini işverene önceden bildirmesi ve iş arama izni toplamını işten ayrılacağı günden önceki günlere karşılık gelecek şekilde ayarlaması şarttır. İşçinin usulüne uygun toplu kullanma talebini işverenin kabulü zorunludur.Yeni iş arama süresi en az 4857 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde sözü edilen bildirim gün sayısına göre belirlenir. Bu konuda sözleşme ile arttırılmış öneller de dikkate alınır. İşçinin toplu olarak kullanmayı istemesi halinde toplam saat sayısının bir iş günündeki çalışılan saate bölünmesi gerekir. İşçinin çalıştırılmadığı hafta tatili ile bayram ve genel tatil günleri için yeni iş arama izni verilmesi gerekmez.
Yasanın 27 nci maddesine göre, yeni iş arama izni vermeyen veya eksik kullandıran işveren, o süreye ait ücreti işçiye ödemekle yükümlüdür. Aynı maddenin üçüncü fıkrasında, işveren yeni iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırırsa, işçinin çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemesi gerektiği kuralı getirilmiştir. İşçinin çalıştırılmadığı bayram, genel tatil ve hafta tatili günleri için yeni iş arama izin ücreti hesaplanamaz (9. HD. 23.8.2008 gün 2008/30958 E, 2008/24254 K.).İş arama izninin kullanılma zamanını işveren belirler. İşçinin kendiliğinden bu izni kullandığını belirterek ayrılması doğru değildir. Zira ihbar öneli içinde iş görme borcu eksiksiz devam etmektedir.Somut olayda; davacı tarafça iş arama izni talep edilmiştir. Ancak iş arama izni işçiye ihbar öneli verilerek yapılan fesihlerde iş arama izni kullandırılmaması halinde talep edilebilir. Mahkemece davacının iş akdinin ihbar öneli verilmeden işverence feshedildiği kabul edilerek davacı için ihbar tazminatına hükmedildiği halde iş arama izni talebinin de kabul edilmesi hatalıdır. İş arama izni talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.3-Davacı dava dilekçesinde faiz talep etmemiştir. HMK.nın 26.maddesine göre Hakim taleple bağlı olup talepten fazlasına hükmedemez. O halde hüküm altına alınan alacaklar için faize hükmedilmesi hatalı olup bu husus ayrı bir bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22/05/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.Yeni İş Arama İznini Kullanma | Gaziantep İşçilik Alacakları |
İş Arama | Gaziantep İşveren Avukatlığı |
Gaziantep iş avukatı | Gaziantep İşe İade Avukatlığı |
Gaziantep İhbar Tazminatı | Gaziantep İşçinin Hakları |
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.