İş Kazasında Tazminat Nasıl Alınır?
İş kazası tazminatı ise iş kazası sonucu ruhen veya bedensel olarak zarara uğrayan işçinin maddi ve manevi olmak üzere iki farklı türde açabileceği tazminat türüdür. İş kazası tazminatının alınması için bu kazanın iş yerinde gerçekleşmiş olası yeterli bir sebep olmaktadır.
İşverenin gerekli önlem ve tedbirleri alması tazminat ödememesi için geçerli bir sebep değildir.
Yani işveren kanunda yer alan bütün önlemleri ve tedbirleri alsa dahi bir iş kazasının sonucunda hakim tazminata hükmederse ödemek zorundadır. Burada en önemli hususlardan biri illiyet bağıdır. Kaza ile iş ve uğranılan zara arasında illiyet bağının olması tazminat için yeterlidir.
İş Kazası Tazminat Davası
Zarara uğrayan işçi maddi veya manevi olarak tazminat davası açarak tazminat alabilir. Somut zararlara maruz kalırsa işçi maddi tazminat davası, gördüğü zararlar nedeni ile ruhen yıpranması vb. Sebeplerden dolayı da manevi tazminat davası açılır.
İş kazası tazminat davasında, hakim olayla ilgili belgeleri, raporları Ve bilirkişi raporlarını inceleyerek kusur oranına göre maddi ve manevi tazminata hükmeder. İşçi de bu mahkeme kararına dayanarak iş kazası tazminatını alır. İş Kazası Halinde Yapılması Gerekenler konulu makaleyi okuyabilirsiniz.
İş Kazası Tazminat Davası Nedir?
İş kazası tazminat davası; bir işverenin işyerinde çalışan işçinin iş ilişkisi nedeniyle yaralanması veya ölümü halinde, kendisine veya yakınlarına sorumlu işveren tarafından tazminat ödenmesi istemiyle açılan bir maddi ve manevi tazminat davası türüdür.
İş kazası tazminat davası, hem asıl işverene hem de tüm alt işverenlere (taşeron) karşı açılabilir. Örneğin, A şirketi yaptığı inşaatın elektrik işlerini taşeron olarak B Şirketine vermiş, B şirketi de elektrik işlerinin bir kısmını C şirketiyle birlikte yapmışsa; C şirketi işçisinin iş kazası neticesinde ölmesi halinde, müteselsilen ve müştereken ödenmek kaydıyla tüm şirketlere (A, B ve C) karşı iş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.
İş Kazası Sayılan Haller Nelerdir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 13. maddesine göre iş kazası sayılan ve tazminat davası açılabilecek haller şunlardır:
İşçinin işverene ait işyerinde bulunduğu sırada uğradığı her türlü bedensel veya ruhsal zararlar iş kazası sayılır. İşçinin ne şekilde yaralandığı veya öldüğünün önemi yoktur. İşçinin maruz kaldığı olay işyerinde gerçekleşmişse, iş kazası olarak kabul edilir ve tazminat davasına konu edilebilir. Örneğin, kalp krizi işyerinde gerçekleştiği takdirde Yargıtay tarafından, sadece bu nedenle iş kazası olarak kabul edilmektedir.
Bir işverene bağlı olarak çalışan işçinin görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda işçinin maruz kaldığı fiiller iş kazası olup tazminat davasına konu olabilir.
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle işçi kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle gerçekleşen her türlü olay iş kazası olarak tazminat davasına konu olabilir.
Emziren kadın işçinin, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda maruz kaldığı kazalar iş kazasıdır. Örneğin, çocuğunu emzirdiği sırada üst balkondan düşen bir sandalye ile yaralanan işçi, işverene iş kazası tazminat davası açabilir.
İşçinin, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen her türlü kaza iş kazasıdır. Uygulamada, bu tarz kazalara trafik iş kazası denilmektedir.
İş Kazası Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılır?
İş kazası tazminat hesaplama yapılırken işçinin kaza geçirmemiş olsaydı elde edeceği gelir dikkate alınmaktadır. İş kazası tazminat hesaplama yöntemi içtihatlar ile ilerlemektedir. Hesaplamada dikkate alınması gereken bazı hususlar mevcuttur. İş kazası tazminat isteminde aktif dönem ve pasif dönem hesapları da hesaplamaya dahil edilmektedir.
Tazminatın hesaplamasında indirilmesine kanun tarafından izin verilen durumlar da söz konusudur. Bunlardan ilki olayda zarar görenin kusurunun bulunmasıdır. İş kazasında ölen işçinin karısının yeniden evlenme olasılığının bulunması da dikkate alınan başka bir durumdur. Bu durumda hakim her somut olayın gereklerine göre ayrı ayrı karar vermektedir. Zararın oluşmasına sebep olan kişinin ekonomik olarak zor durumda bulunması durumunda hakim takdir yetkisi çerçevesinde belirli bir indirim uygulayabilir.
İş Kazası Hasar Dereceleri Nelerdir?
İş kazası nedeniyle tazminat hesaplaması yapılırken önce iş gücü kaybı hesaplanır. Yani maluliyet oranı Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nin ekinde yer alan cetvellere göre SGK tarafından hesaplanır. Bu cetvellere göre iş kazası hasar dereceleri yani maluliyet oranı tespit edilecektir. Daha sonra işverenin kusur oranın ne kadar olduğu kusur bilirkişisi tarafından tespit edilerek aşağıdaki hesaplamaya geçilir.
İş Kazası Ceza Davası Nedir?
Her işverenin işçiyi gözetme ve koruma sorumluluğu bulunmaktadır. İş kazaları bu durumun göz ardı edilmesinin ardından meydana gelebilmektedir. Eğer bu türden bir sorun söz konusu ise işverenin hem özel hukuk hem de ceza hukuku içinde belirtilmiş olan esaslar doğrultusunda bazı yükümlülüklerle karşılaşması mümkün olabilir.
Mevzuatta belirtilmiş olan noktalara göre işverenlerin sadece yeterli önlemleri almasının ötesinde işçilerin güvenliğini sağlamak için zaman içinde değişen gelişmelere karşı da yenilikler yapması gerekmektedir.
İş Kazasında Tazminat Hangi Durumlarda Alınır?
İş kazası sonrasında işçinin tazminat alması ancak bazı şartların yerine gelmesi halinde mümkün olmaktadır. Bunun için öncelikle kişilerin bir kaza ile karşılaşması ve bunun kanunda belirtilmiş olan kaza tanımının içinde yer alması gerekmektedir. Buna ek olarak işverenin bu kazada kusurlu olduğunun tespit edilmesi ve işçinin fiziksel ya da ruhsal açıdan yara alması veya hayatını kaybetmesi gibi durumların ortaya çıkması gerekmektedir.
İş Kazası Sürekli İş Göremezlik Raporu Nasıl Alınır?
Eğer tazminat talepli bir şekilde iş kazaları sonrasında davalar açılmış ve yürütülüyorsa bu durumda işçide meydana gelen sürekli iş göremezlik oranı üzerinden değerlendirmeler yapılarak gerekli veriler belirlenir. Bu durum maddi olarak tahsil edilecek tazminatın yanı sıra manevi tazminat konusunda da istenilen etkinin alınmasını sağlar. Maddi tazminat davalarından gelecek olan ödemelerin kurumlar tarafından karşılanmayan giderler olması sebebiyle kişilerin iş kazası sigorta kolundan gelirlerini almaları gerekir. Böylece maddi zararın hesaplanmasının ardından gelirin tenzil edilmesi durumu da ortaya çıkar.
İş Kazası Tazminatı Almak için Neler Gerekir?
İş kazasının ardından kişiler hem maddi hem de manevi olarak uğradıkları zararların karşılanması adına iş kazası tazminatı adı altındaki haklarını alabilmektedirler. Maddi tazminat davası açarak iş kazasına uğrayan kişiler haklarını almak istiyorlarsa bu durumda ancak somut olarak iş kazasından zarar gören kişiler dikkate alınmalıdır.
Eğer bir işçi çalıştığı işyerinde kendisine işveren tarafından verilen görev sırasında işverenin gözetme borcuna uygun davranmamasının sonucunda bir kaza ile karşılaşırsa Türk Borçlar Kanunu gereği işçinin haklarını maddi olarak tazmin etmesi mümkün olmaktadır. Bu tazminat miktarının belirlenmesinde kişinin kazaya uğramasının ardından gelen tüm hastane masrafları dahil olmaktadır. Eğer kişiler bir süre daha fizik tedavi gibi uygulamalara maruz kalıyorlarsa bu masraflar da tazminata dahil edilir. Bütün bunların yanı sıra kişilerin hastanede ya da dinlenme veya iyileşme dönemlerindeki çalışamadıkları zamandaki giderlerinin de işverenler tarafından karşılanması gerekmektedir.
Eğer iş kazası sonrasında işçi ölürse bu durumda maddi tazminat davalarında tazminat miktarının belirlenmesinde cenaze ve defin için yapılan giderler esas alınarak bir rakam belirlenir. Kişi ölmeden önce bir süre hastanede kalmışsa bu durum maddi tazminata dahil edilir. Ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler ise destekten yoksun kalma gerekçesi ile maddi tazminat davalarını açabilmektedirler.
İş kazası sonrasında ortaya çıkan bu maddi tazminat davalarının yanı sıra aynı zamanda manevi tazminat davaları da açılabilmektedir. Fakat bu davalar için kanunda bazı şartların iş kazası içinde bulunması gerektiği belirtilmiştir. Bunlardan ilki kaza sırasında bir fiilin bulunması ve bunun sonucunda neden sonuç ilişkisine bağlı olarak bir zararın ortaya çıkmasıdır. Fiilin hukuka aykırı olduğunun tespit edilmesi ve işçinin fiziksel olarak bir zarar aldığının tespit edilmesinin ardından manevi tazminat davaları için yeterli şart oluşmuş olur.
İş Kazası Geçirdim Haklarım Nelerdir ?
Bu konu hakkında detaylı bilgi almak için bize ulaşın
Aklınıza takılan tüm soruları sorabilirsiniz. Yorum yapmaktan çekinmeyin.