SGK Borçlanması cezaevinde geçen süreler için mümkün mü?

SORU : 1998 ile 1999 yıllarında cezaevinde yattım. SSK’lı bir işyerinde çalışırken, yeni çıkan yasaya göre; cezaevinde yattığım günlerin SGK Borçlanması yapabilir miyim ?

CEVAP :
Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenler, tutuklulukta ve gözaltında geçen süreleri borçlanabiliyor. Ancak, hükümlülük nedeniyle cezaevinde yatılan günler SGK Borçlanması yapılamıyor.

Yasa’da 12 Eylül mağdurları için borçlanma hakkı getirildi.
12 Eylül’de sıkıyönetim mahkemelerince tutuklanan ve daha sonra suçsuz olduğu anlaşılarak beraat edenlerin, gözaltında ve tutuklulukta geçen süreleri borçlanılabiliyor. Bunun dışındaki cezaevinde yatılan sürelerin SGK Borçlanması mümkün değil.

1998 ile 1999 yıllarında hükümlü olarak cezaevinde yattığınız sürelerin SGK Borçlanması mümkün değildir.

GÖZALTINDA GEÇEN SÜRELERİN  SGK Borçlanması MÜMKÜN 

Gözaltına alınan kişinin devlet memuru olması halinde, Mahkemenin mahkumiyet kararı verdiği ana kadar geçen sürede memura maaşının üçte ikisi ödenir. Ayrıca memur adına sigorta primleri yatırılır. Diğer bir ifadeyle gözaltına alınan kişi memursa suçu mahkeme kararıyla sabitlenip, Yargıtay tarafından karar onaylana kadar sosyal güvencesi bulunur. Yine gözaltına alınan kişi vergi mükellefi bağımsız çalışan yada şirket ortağı ise sigortalılık ilişkisi devam ettiği için primlerini ödemek koşuluyla sigortalılığı kesintiye uğramaz. Emeğinden başka hiçbir geliri olmayan, sigortalılık ilişkisi emeğini sattığı dönemle sınırlı olan işçinin sigortalılığı gözaltına alındıktan sonra biter. ( SGK Borçlanması )

İş Kanunumuzun 25. maddesi hükmüne göre; İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın fesih bildirim süresini aşması halinde işveren işçinin iş akdini feshedebilir. ( SGK Borçlanması )

Gözaltında geçen süreler içinde çalışma olamayacağı için işçi hem kazanç kaybına uğrar, hem de adına prim yatırılmadığı için sosyal güvenceden mahrum olur. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile ilk defa gözaltında geçen süreleri borçlanmak mümkün hale gelmiştir.

Ancak özellikle belirtmek gerekir ki; mahkumiyetle sonuçlanmayan gözaltı sürelerini borçlanmak mümkündür. Şayet tutukluluk veya gözaltı mahkumiyetle sonuçlanmışsa bu süreyi borçlanabilmek mümkün değildir. SGK Borçlanması yapabilmek için aranan tutukluluğun mahkumiyetle sonuçlanmaması şartı, sigortalının haksız gözaltına alınması sonucu sosyal güvenlik açısından mağduriyetini en aza indirme çabasıdır.

Zira, suçu sabit olan, suç nedeniyle mahkum olan kişilere de borçlanma hakkı tanımak sosyal sigorta tekniğine aykırı olur.

Haksız yere tutuklanan kişilerin bu süreleri borçlanabilmesi için önemli bir koşulu taşıması gerekir. Bu koşul, sigortalının gözaltına alınmadan önce fiilen çalışması ve çalışmaya dayalı olarak sigortalı olmasıdır.

Gözaltına alınmadan önce çalışması olmayanlar yada çalışmasına rağmen sigortalı bildirilmeyenlerin SGK Borçlanması yapması mümkün değildir.

Özetlememiz gerekirse; gözaltının mahkumiyetle sonuçlanması yada gözaltı öncesinde sigortası olmayan vatandaşların borçlanma talepleri SGK tarafından geçerli sayılmaz.

GÖZALTINDA GEÇEN SÜREYİ BORÇLANMAK İÇİN SGK’YA BAŞVURU ŞART

Mahkumiyetle sonuçlanmayan gözaltı sürelerini borçlanmak için SGK’ya yazılı olarak borçlanma dilekçesi ile başvurmak gerekir.

Örneği SGK tarafından matbu hale getirilen borçlanma başvuru dilekçesine Cumhuriyet Savcılığından alınan belgenin eklenmesi, başvurunun kabulü için ön şarttır.

Başvuru formuna prime esas kazancın mutlaka belirtilmesi gerekir.

En düşük günlük prime esas kazanç bir günlük asgari ücrettir.